Bellek ve İnşa

Osmanlı'nın modernleşme dönemiyle başlayan toplumsal ve ku¨ltu¨relbellek krizi, Cumhuriyet sonrasında ulus-devlet eksenine oturan “ulusal kimlik” inşasına dönu¨k politikalarla yeni bir boyut kazanır. Söz konusu politikalar “devletin ideolojik aygıtları” vasıtasıyla tabana yayılmaya çalışılır. Bu aygıtların başında da edebiyat gelir.

Bu su¨recin genel olarak coğrafya, tarih ve medeniyet alanlarını kapsadığı du¨şu¨nu¨ldu¨ğu¨nde Mehmed Âkif Ersoy, Necip Fazıl Kısaku¨rek ve Sezai Karakoç'un, kimliği ve aidiyeti çerçeveleyen du¨şu¨nceleri ve eserleri oldukça önemlidir. Yaşadıkları dönemlerin farklılıklarına ve şiirlerindeki u¨slup ve biçim ayrılıklarına rağmen bu u¨ç isim, toplumun yaşadığı bunalıma, değişime ve dönu¨şu¨me duyarsız kalmayarak geleneğin paranteze alındığı tarihi su¨reçte, edebiyat ve du¨şu¨nce alanlarındaki eserleriyle geleneğin dayandığı normatif değerlerin savunucusu olmuşlardır.

Tu¨rk şiirinin İslami duyarlığa sahip bu u¨ç bu¨yu¨k şairini fikir/ideal ve edebiyatlarındaki ana eksenler bakımından derli toplu mukayese eden Bellek ve İnşa, onların söylemlerindeki coğrafya, tarih ve medeniyet vurgularının yerini ve etkisini ortaya koyuyor. Bunu yaparken de hem modernleşme hem de ulus-devletleşme karşısındaki etik, estetik ve poetik tavırlarını anlamaya önemli bir katkı sunuyor.