Moğollar ve Ruslar

Bazi Rus tarihçiler, Rusya'da Mogol dönemini anlatirken “Mogollar bize kan ve gözyasindan baska ne getirdi?..“ diye baslarlar söze. Hatta pek çok tarihçinin kanaati de böyledir. L.N. Gumilev, “Eski Ruslar ve Büyük Bozkir Halklari“ adli eserinde bu görüsü tamamen çürütmekte ve Mogollarin elçilerini öldüren bir sehir disinda hiçbir yeri yakip yikmadiklarini ve sembolik vergiler koyduklarini belirtir. G. Vernadsky, bu görüse katilmamakla birlikte Ruslarin bugünkü idari kurumlarinin çogunu Mogollardan aldiklarini ve Mogol istilasinin sanildigi kadar kötü sonuçlari beraberinde getirmedigini kaydetmektedir.Eger Rusya Rusya olabilmisse, bunu Mogol istilasina borçludur. Türk halklari belki savasta acimasizdilar, amansizdilar, ama asla “barbar“ degillerdi.(Tanitim Yazisindan)