Osmanlılarda Tasavvufi Hayat (Hediyyetü'l İhvan)

Türkler'in Islâmiyet'i kabul edislerinden hemen sonra, Türk toplumlari içerisinde büyük bir hizla yayilan "tasavvuf" cereyaninin, Türk edebiyati üzerinde yapmis oldugu müspet etkiyi düsünerek, edebiyatimizin "altin devri"ni yasadigi ve tasavvufî cereyanlarin da alabildigine yayildigi XVII. yy. Osmanli toplumunda yer almis bir mutasavvif sair olup, üzerinde su ana kadar ciddî ve etrafli bir arastirma yapilmamis bulunan Seyh Muhammed Nazmînin, eserleri arasinda en büyük ve yegâne "mensûr" eseri olan, Halvetîyye tarikatinin Sîvâsîyye koluna mensup seyhlerin menakibini ihtiva eden eseridir Hediyyetü'l-Ihvan. Bu çalismanin, unutulmaya terk edilmis bir Türk mutasavvif ve sairi olan Seyh Muhammed Nazmî Efendi'yi tanitmasinin yaninda, onun yeni nesillerce unutulmamasini temin etmis olmasi, Türk tasavvuf, kültür ve edebiyatinin kiymetli mahsullerinden biri olan Hediyyetü'l-Ihvan'ini günümüz insaninin istifadesine sunabilmis olmayi umuyoruz. Nazmî Efendi, hayatinin hemen hemen tamamini tasavvufî yasantinin içerisinde geçirmis olup, ortaya koydugu eserlerin hepsi dogrudan dogruya tasavvufla ilgilidir. O, siirlerinde de, tasavvufî duygu ve düsünceleri terennüm etmis, baska konular üzerinde fazla durmamistir. Hediyyetü?l-Ihvan, müellifin silsilesinden bazi seyhlerin teracîm-i ahvâl ve menakibini ihtiva etmekle beraber, içerisinde yer yer müellifin ve baska sahsiyetlerin tasavvufî görüslerinin de bulundugu önemli bir eserdir.