Paris-Fresno Güncesi 1967-68

Baskalarini gözlemledigim zaman, yani baska ailelerin çocuklarini, kendi çoçuklarimi ve Armenak Saroyan'la Takuhi Saroyan'in dört çocugundan biri olan kendimi düsünürdüm. Baskalarinin çocuklarinin ne kadar akli basinda, terbiyeli, becerikli, saygili ve ne yapacaklarinin kestirilebilir oldugunu, buna karsin benim halkimin çocuklarinin, insanlari hayretten hayrete düsündügünü görür, sasar kalirim. Öteki çocuklar kim olduklari, bu dünyadaki yerleri ve yapip ettikleri konusunda fevkalade rahattir. Oysa bir Ermeniler için bu ta en basindan beri müthis bir mücadeledir. Sonunda, belki de hepimizin deli oldugu hükmüne vardim, ama timarhaneye kapatilacak türden degil. Bizler öfkemizi, toplum ya da tip yetkileri üzerimize varmadan bastirmayi biliyoruz. Içimizde kaçik olmayanlar parmakla gösterilecek kadar azdir. Bunu asagi yukari "hep böyle" oldugumuz anlaminda söylüyorum; yani eskisine göre daha beter oldugumuz anlaminda söylüyorum; yani eskisine göre daha beter oldugumuz sanilmasin. Her seye kusur buluruz. Kokusmus bir dünyada yasadigimizi bilir, ama bu gerçegi kabullendikten sonra bile, dertlenmekten kendimizi alamayiz; hatta arada sirada öfkeden köpürdügümüz de olur. Ailenin çesitli kollarini gözümün önüne getirdigimde, uysal, siradan, ciddi, uyumlu, hevesli, saygili, talepkâr olmayan, hos, becerikli, ne istedigini bilen, uzun lafin kisasi, öteki nazik insanlarda rastlanan özelliklere sahip bir tek aile bile bulamiyorum. Çatlak olmayan birini bulmak mümkün degil. Neden böyle? Nasil bu hale geldik? Cevabi yok bu sorularin tabii.