Tılsımlı Gömlekler

Topkapi Sarayi Müzesi Koleksiyonundan TILSIMLI GÖMLEKLER, Topkapi Sarayi'nin, Padisah Elbiseleri Koleksiyonu'nda bulunan seksen yedi adet tilsimli gömlek, bir takma yaka, bes takke, on yazili örtü ile yaklasik yüz parçayi içeren tasarimiyla göz kamastiran koleksiyonluk bir kitap... Doç. Dr. Hülya Tezcan'in arastirmalari Ersu Pekin'in göz alici tasarimiyla birleserek ortaya muhtesem bir eser çikardi…Sarayda padisahlarin ve saray ehlinin normal kiyafetlerinin altina giydikleri tilsimli gömleklerin, kisileri nazara, her türlü kötülüge karsi koruduguna, hastalara sifa verdigine inanilirdi. Savasa veya sefere çikilmadan önce üzerinde Fetih Suresi veya fethi müyesser kilacak farkli bazi ayetlerin yazili oldugu tilsimli gömlek giyilirdi. Saraya ait bu koleksiyonda Cem Sultan'dan III. Murad'a kadar belgeli, Veysel Karani'den Abdülkadir Geylani'ye kadar onlara atfedilen, Islâm sembolizminin örneklerini tasiyan pek çok gömlek bulunur.Tilsimli Gömlekler kitabinda gömleklere daha çok sanatsal açidan yaklasilmis, üzerlerindeki hat ve motiflerin muhteviyati üzerinde hususiyetle durulmustur. Kitabelerde adi geçen sultanlarin ve devlet büyüklerinin bu gömlekleri ne sebeple yaptirmis olabilecekleri arastirilmistir. Kaynaklarda o kisilerin hayatiyla ilgili bilgilere ulasilmaya çalisilmis ve bazi gömleklerin ne amaçla hazirlandigi hakkinda tatminkâr yorumlar yapilabilmistir. Kitapta her eser için katalog bilgisi verilerek son kisim kataloga ayrilmistir. Türk ve Islam Eserleri Müzesi'nde bulunan iki sultan gömlegi de kataloga dâhil edilmistir. Bu iki gömlekten birisi 15. yüzyil basina ait olmasi ve Osmanli padisahlarinin erken dönem modasini yansitmasi bakimindan çok mühimdir. Ikincisi Türk ve Islam Eserleri müzesinin kurulusu sirasinda Türk müzecilere danismanlik yapan Alman Frederick Sarre'nin Avrupa'da satilmak üzereyken Türk devletinin satin almasi konusunda yardimci oldugu gömlektir. Ünlü müzeci Sarre'nin yayinlarinda bahsettigi fakat akibetinin ne oldugunun bilinmedigi bu gömlegin Türk ve Islam Eserleri Müzesi'nde oldugu tespit edilerek kitaba konmustur.Tilsimli Gömlekler, üzerlerindeki yazi ve süslemelerle hat ve tezhip sanatinda ulasilan mertebeyi gösteren, dönemin sosyal yasamini ortaya koyan adeta konusan tarih niteligindedir. Çözülemeyen sifreli kodlariyla gizemini hâlâ koruyan giysiler, geçmisle günümüz arasinda köprü kuran essiz bir kültür mirasidir.