Yüksek Din Öğretimi ve Dini Köktencilik

Dini köklere vurgu, dini metinlerin literal anlamlarini öne çikarma ve materyalist modernlik anlayisina, dolayisiyla seküler devlet ve toplum projesine tepki köktencilik kavraminin dini geleneklerde ortak kullanim alani bulmasini saglamistir. Bu çerçevede, son otuz senede olusan köktencilik literatürü içinde, köktencilik kavraminin özellikle dinlerdeki radikal ve militan akimlari tasvir etmek için kullanilan genel bir akademik terim haline geldigi görülmektedir. Arastirmada, köktencilik kavrami Yahudi, Hiristiyan, Müslüman, Hindu ya da Budist, herhangi bir grubu seytanlastirmak veya evcillestirmek için degil; bu problemi daha iyi anlama ve sorgulama kaygisi içinde analitik bir araç olarak kullanilmistir. Çalismada Müslüman köktenciligi, Tarihsel Yaklasim, Dini Yaklasim, Sekülerlesme Yaklasimi ve Popüler Yaklasim seklinde isimlendirilen dört operasyonel köktencilik tanimi çerçevesinde degerlendirilmistir. Arastirmaya yön veren operasyonel tanimlarla birlikte, Müslüman köktenciligi, içerden ve disaridan iki açiklama seviyesinde ele alinmaya çalisilmistir. Içerden bakis açisi, Müslüman köktenciliginin, kendi içyapisi ya da özel metinlerinin dikkate alinarak tasvir ve tahlil edilmesi anlamina gelirken; disaridan bakis açisi, problemin, “dünya sistem analizi” teorisinden hareketle küresel kapitalizm baglaminda degerlendirilmesi manasina gelmektedir. Arastirmada öne çikan kavramsal ve kuramsal yönelimler, yüksek din ögretimi lisans ve lisansüstü ögrencileri üzerinde test edilmeye çalisilmistir. Yine, arastirmanin sonunda, Müslüman köktenciligini bir yapi degil; farkli determinantlarin etkisi altinda sekillenen dinamik bir süreç olarak açiklayan bir Müslüman köktenciligi modeline yer verilmistir.